Cuốn sách không bắt đầu từ anh em Jem – Scout. Không bắt đầu từ vụ hiếp dâm. Nó bắt đầu từ những định kiến khắt khe tại vùng tiểu bang Alabama nước Mỹ.
Bố Atticus sống trong một xã hội phân biệt chủng tộc và giới tính một cách nặng nề. Nơi mà người ta sẵn sàng kết tội, hay bắn một người da đen dù biết họ hoàn toàn không có khả năng phạm tội chỉ vì những lời cáo buộc của kẻ da trắng dưới đáy xã hội nhờ trợ cấp, nơi mà đứa trẻ 6 tuổi cần phải cư xử như một quý cô mới là đúng mực.
Nhưng ông không bị ảnh hưởng tiêu cực bởi cuộc sống ấy. Ông chấp nhận bào chữa cho người da đen dù biết sẽ chẳng có khả năng thắng kiện, ông thể hiện quan điểm phi thành kiến của mình một cách rộng rãi, và ao ước về những đổi thay trong thị trấn Maycomb. Ông đối xử với những đứa trẻ của ông như những người trưởng thành, chúng được làm điều chúng muốn, chúng được bày tỏ quan điểm của chính mình, nhưng luôn định hướng cho chúng những điều đúng đắn và dạy chúng cách đối diện với những bất công, với sự phỉ báng.
Một chủ đề không mới, nhưng dưới góc nhìn, giọng kể của trẻ thơ câu chuyện có lẽ bớt nặng nề đi nhiều. Nhưng cũng qua đó mà ta thấy xã hội, môi trường giáo dục, gia đình có sức ảnh hưởng lớn như thế nào đến việc hình thành tính cách, nhân cách và tâm hồn trẻ.
Ta thấy rõ được sự trưởng thành trong suy nghĩ của Jem, Scout theo mạch câu chuyện. Jem phẫn nộ, thậm chí khủng hoảng sau phán quyết của tòa dành cho chàng trai da đen – bởi Jem hiểu đó là điều phi lý và bất công. Scout, đứa trẻ vô tư, nghịch ngợm cũng dần biết an phận học làm quý cô. . . “Giết con chim nhại” là một hình ảnh nhẫn tâm.
Có lẽ ta nên chấp nhận cuộc sống không chỉ có màu hồng, nó tồn tại cả những gam màu tối – nhưng cách chúng ta đối diện với nó như thế nào? Sẽ can đảm đối diện, bao dung tha thứ hay căm phẫn, rồi sợ hãi lẩn tránh như cách Boo Redley đã sống?
Hãy đọc giết con chim nhại.Để tự bạn cảm nhận giá trị của nó. Để học cách yêu thương vì “dưới lớp da kia, ai cũng là người”, để biết rằng mỗi người khi sinh ra đều thiện vì “chỉ có một hạng người, đó là người”, để có niềm tin đừng bao giờ từ bỏ lẽ phải bởi “chúng ta đã bước được một bước, chỉ một bước ngắn, nhưng chúng ta đã bước!”